Rig Ved 1.36.15
Here the mantra says that we should be protected from all sorts of vices. Anger and resentment that give vent to violence. We should stay away from anger so that we are not enslaved by it. We should stay away from attachments. Our biggest enemy is Kaam(lust). We should protect ourselves from its clutches. This can be done only if we realise our true self. No one can kill Atma and it can never die. If one thinks that he can kill Atma then he is ignorant. This is its hidden meaning.
पा॒हि नो॑ अग्ने र॒क्षसः॑ पा॒हि धू॒र्तेररा॑व्णः ।
पा॒हि रीष॑त उ॒त वा॒ जिघां॑सतो॒ बृह॑द्भानो॒ यवि॑ष्ठ्य ॥
Translation:
बृह्द्भानो - Oh the one with wide rays!
यविष्ठ्य - Youth.
अग्ने - Agni!
नः - Ours.
रक्षसः- From demons.
पाहि - To save.
अराव्णः - Miser who does not gives his wealth.
धूर्तेः - In violence.
रिषतः - Violent.
उत वा - Or.
जिघांसत - One who wishes to kill.
Explanation: Oh the eternally youthful luminous Agnidev! You protect us from demons and violent people. You also save us from people who wish to kill us violently.
Deep meaning: Here the mantra says that we should be protected from all sorts of vices. Anger and resentment that give vent to violence. We should stay away from anger so that we are not enslaved by it. We should stay away from attachments. Our biggest enemy is Kaam(lust). We should protect ourselves from its clutches. This can be done only if we realise our true self. No one can kill Atma and it can never die. If one thinks that he can kill Atma then he is ignorant. This is its hidden meaning.
#मराठी
ऋग्वेद १.३६.१५
पा॒हि नो॑ अग्ने र॒क्षसः॑ पा॒हि धू॒र्तेररा॑व्णः ।
पा॒हि रीष॑त उ॒त वा॒ जिघां॑सतो॒ बृह॑द्भानो॒ यवि॑ष्ठ्य ॥
भाषांतर:
बृह्द्भानो - हे विशाल किरणांचे!
यविष्ठ्य - युवक.
अग्ने - अग्नि!
नः - आमचे.
रक्षसः राक्षसाने.
पाहि - वाचवणे.
अराव्णः - धन इत्यादी न देणारा.
धूर्तेः - हिंसक हून.
रिषतः - हिंसक.
उत वा - केंव्हा.
जिघांसत - मारण्याची इच्छा ठेवणारा.
भावार्थ: हे उत्तम प्रकाशयुक्त चिरयुवा अग्निदेव! आपण राक्षसांपासून आमचे रक्षण करा.धूर्तांना दूर पाठवा, हिंसक व क्रूर व्यक्तिंपासून आमचे रक्षण करा.
गूढार्थ: इथे प्रत्येक विकारांपासून रक्षण करण्याची प्रार्थना केली आहे. क्रोध आणि क्षोभ मुळे हिंसा जन्म घेते.क्रोधापासून रक्षण झाले पाहिजे, लोभपासून अंतर ठेवले पाहिजे, मोहातून वाचले पाहिजे कारण की आम्ही त्यांचे वशीभूत होण्याची शक्यता असते.संसारात सर्वात मोठा शत्रू आहे काम त्यापासून रक्षण आवश्यक आहे. हे सर्व जातील आपल्या खऱ्या स्वरूपाच्या बोधाने.कारण आत्म्याला मारणे अशक्य आहे आणि ते मरत ही नाही.जे हे समजतात की आत्म्याला मारता येते ते खरच अज्ञानी आहेत.हाच मंत्राचे लक्षार्थ आहे.
#हिंदी
पा॒हि नो॑ अग्ने र॒क्षसः॑ पा॒हि धू॒र्तेररा॑व्णः ।
पा॒हि रीष॑त उ॒त वा॒ जिघां॑सतो॒ बृह॑द्भानो॒ यवि॑ष्ठ्य ॥
अनुवाद:
बृह्द्भानो - हे विशाल किरणोंवाले।
यविष्ठ्य - युवक।
अग्ने - अग्नि!
नः - हमें।
रक्षसः - राक्षसों से।
पाहि - बचाना।
अराव्णः - धन आदि न देनेवाले।
धूर्तेः - हिंसक से।
रिषतः - हिंसक।
उत वा - अथवा।
जिघांसत - मारने की इच्छा रखनेवाला शत्रु।
भावार्थ: हे उत्तम प्रकाशयुक्त चिरयुवा अग्निदेव! आप राक्षसों से हमारी रक्षा करें और धूर्तों को दूर कर , हिंसक और जघन्य लोगों से रक्षित करें।
गूढार्थ : यहां प्रत्येक विकार से हमारी रक्षा करने की प्रार्थना की गई है। हिंसा तो क्रोध और क्षोभ से पैदा होती है तो क्रोध न आये,लोभ से दूर रहें ताकि हम उसके वशीभूत न रहें, मोह से दूर रहें।संसार में जीव का सबसे बडा शत्रु क्या है, वह है काम इन सबसे हमारी रक्षा होनी चाहिए ।ये सब अपने स्वरूप के बोध से ही दूर होंगे। क्योंकि आत्मा न तो किसी से मारा जाएगा और न मरता है। जो समझते हैं कि आत्मा मारा जाता है वह अज्ञानी है। यही इसका लक्ष्यार्थ है।
Comentários