top of page
Search
  • Writer's pictureAnshul P

RV 1.44.14


Rig Ved 1.44.14


Here Marudgans are requested to listen to best divine strotras. We have five Gyanendriya, five Karmendriya, Chitta, Mind, Intellect, Ego, Five Tatvas or Mahabhut or Elements and five their Vices, Praan and Mahapraan. So this twenty sixth element Mahapraan is to be achieved. So we pray to the Ved devta for the same. When all our inner elements are purified, then the road to Ishwar is not far away.


शृ॒ण्वंतु॒ स्तोमं॑ म॒रुतः॑ सु॒दान॑वोऽग्निजि॒ह्वा ऋ॑ता॒वृधः॑ ।


पिब॑तु॒ सोमं॒ वरु॑णो धृ॒तव्र॑तो॒ऽश्विभ्या॑मु॒षसा॑ स॒जूः ॥


Translation:


सुदानवः - The giver of beautiful fruits.


अग्निजिव्हाः - Term used for Maruts.


ऋतावृधः - The one who increases Truth.


मरूतः - Marudgan.


स्तोमम् - Through Strotras.


श्रृण्वन्तु - To listen.


धृतव्रतः - The one who fulfills his words.


वरूणः - Varun.


अश्विभ्याम् - Both Ashwini Kumar's.


उषसा - Usha dev.


सजूः - Together.


सोमम् - Som.


पिबतु .- To drink.


Explanation; Marudgans are charitable and best deities who with their fire like tongues enlighten the Yagya. He is requested to come along with Varun dev, Ashwini Kumar's and Usha dev to drink Somras.


Deep meaning:-Here Marudgans are requested to listen to best divine strotras. We have five Gyanendriya, five Karmendriya, Chitta, Mind, Intellect, Ego, Five Tatvas or Mahabhut or Elements and five their Vices, Praan and Mahapraan. So this twenty sixth element Mahapraan is to be achieved. So we pray to the Ved devta for the same. When all our inner elements are purified, then the road to Ishwar is not far away.






#मराठी


ऋग्वेद१.४४.१४


शृ॒ण्वंतु॒ स्तोमं॑ म॒रुतः॑ सु॒दान॑वोऽग्निजि॒ह्वा ऋ॑ता॒वृधः॑ ।


पिब॑तु॒ सोमं॒ वरु॑णो धृ॒तव्र॑तो॒ऽश्विभ्या॑मु॒षसा॑ स॒जूः ॥


भाषांतर:


सुदानवः - सुंदर फळ देणारे.


अग्निजिव्हाः - मरूतांसाठी प्रयुक्त.


ऋतावृधः - सत्याची वृद्धी करणारे


मरूतः - मरुदगण.


स्तोमम् - स्तोत्रांद्वारे.


श्रृण्वन्तु - ऐकणे.


धृतव्रतः - व्रत धारण करणारा.


वरूणः - वरुण.


अश्विभ्याम् - दोघे अश्विनी कुमार.


उषसा - उषादेव.


सजूः - बरोबर.


सोमम् - सोम.


पिबतु .- प्राशन करणे.


भावार्थ;उत्तम आणि दानशूर अग्निरूप जिव्हेने ने यज्ञाला प्रबुद्ध करणारे मरूदगण ह्या स्तोत्रांना ऐकून घ्या. आपण वरुणदेव, अश्विनी कुमार आणि उषादेव बरोबर सोम प्राशन करा.


गूढार्थ; इथे मरुदगणांना दिव्य व उत्तम स्तोत्रांना ऐकण्यासाठी म्हटले आहे. आमच्या कडे पाच कर्मेंद्रिये, पाच ज्ञानेंद्रिये, मन, बुद्धी, चित्त, अहंकार, पाच तत्त्व, त्यांचे विषय, प्राण आणि महाप्राण. त्या महाप्रणाची प्राप्ती साठी वेद देवतांना प्रार्थना केलेली आहे. जेव्हा सर्व तत्त्वांचा शुद्धीकरण होईल तेव्हा ईश्वर प्राप्तीचे मार्ग प्रशस्त होणार.


#हिन्दी


ऋग्वेद १.४४.१४


शृ॒ण्वंतु॒ स्तोमं॑ म॒रुतः॑ सु॒दान॑वोऽग्निजि॒ह्वा ऋ॑ता॒वृधः॑ ।


पिब॑तु॒ सोमं॒ वरु॑णो धृ॒तव्र॑तो॒ऽश्विभ्या॑मु॒षसा॑ स॒जूः ॥


अनुवाद:


सुदानवः - सुंदर फल देनेवाले।


अग्निजिव्हाः - मरूतों के लिए प्रयुक्त।


ऋतावृधः - सत्य की वृद्धि करनेवाले।


मरूतः -.मरूदगण।


स्तोमम् - स्तोत्रों द्वारा।


श्रृण्वन्तु - सुनना।


धृतव्रतः - व्रत धारण करनेवाले।


वरूणः -.वरूण।


अश्विभ्याम् - दोनों अश्विनी कुमार।


उषसा - उषादेव।


सजूः - साथ।


सोमम् - सोम।


पिबतु .- पान करना।


भावार्थ;उत्तम और दानी अग्निरूप जिव्हा से यज्ञ को प्रबुद्ध करनेवाले मरूदगण इन स्तोत्रों को सुनें। आप वरुणदेव, अश्विनी कुमारों और उषादेव के साथ सोमरस का पान करें।


गूढ़ार्थ; यहां मरुद्गणों को दिव्य या उत्तंम स्त्रोत्रों को सुनने के लिए कहा गया है।तो यहां पांच कर्मेन्द्रियां, पांच ज्ञानेन्द्रियाँ, मन बुद्धि चित्त अहंकार, पांच तत्त्व और उनके पांच विषय, प्राण और महाप्राण ये छब्बीसवा तत्व हो गया। तो उस महा प्राण की प्राप्ति के लिए वेद भगवान से प्रार्थना गई है। सब तत्त्वों का शोधन हो गया है तब ईश्वर प्राप्ति का मार्ग प्रशस्त हो गया।

43 views0 comments

Recent Posts

See All
Post: Blog2_Post
bottom of page