top of page
Search
  • Writer's pictureAnshul P

RV 1.48.4


Rig Ved 1.48.4


During the divine morning time, different people adopt variety of methods to perform their Sadhna. A Student sits for his studies, Sadhu sits for meditation. The same way, the Yajman hopes to get enlightened. Every Purohit awaits Gyaan. Everyone waits for this morning be it good or bad, everyone is hopeful during the mornings.

ये ते॒ प्र यामे॑षु युं॒जते॒ मनो॑ दा॒नाय॑ सू॒रयः॑ ।

अत्राह॒ तत्कण्व॑ एषां॒ कण्व॑तमो॒ नाम॑ गृणाति नृ॒णां ॥

Translation:

उषः - Usha devi!

ते - Yours.

यामेषु- With arrival.

ये - Who.

सूरयः - Intellectual.

दानाय - Charity.

मनः - mind.

प्र युंजते - To inspire.

,

एषां - Them.

तृणाम - Man.

तत् - Those.

नामः - Of that name.

कण्वतमः - Very intelligent

कण्वः - Kanv.

अत्राह - In the morning time.

गुणाति - Pronounce.

Explanation:Oh Usha devi! At the divine time of your arrival, the stotas put their entire mind, wealth, charity etc in that direction, Similarly the intelligent and clever Kanvas sing and praise these people.

Deep meaning:-During the divine morning time, different people adopt variety of methods to perform their Sadhna. A Student sits for his studies, Sadhu sits for meditation. The same way, the Yajman hopes to get enlightened. Every Purohit awaits Gyaan. Everyone waits for this morning be it good or bad, everyone is hopeful during the mornings.

#मराठी

ऋग्वेद १.४८.४

ये ते॒ प्र यामे॑षु युं॒जते॒ मनो॑ दा॒नाय॑ सू॒रयः॑ ।

अत्राह॒ तत्कण्व॑ एषां॒ कण्व॑तमो॒ नाम॑ गृणाति नृ॒णां ॥

भाषांतर:

उषः - हे उषा देवी!

ते - आपले

यामेषु- आगमनाने

ये - जे

सूरयः - विद्वानओक

दानाय - देणगी साठी

मनः - मन

प्र युंजते - प्रेरणा देने

,

एषां - यांना

तृणाम - मनुष्य

तत् - त्या

नामः - नावाच्या

कण्वतमः - अत्यंत मेधावी

कण्वः - कण्व

अत्राह -उषा काळात

गुणाति - उच्चारण करणे

भावार्थः हे उषा देवी! आपल्या आगमनाच्या वेळी ज्या दिव्य काळात स्तोता आपले ध्यान तन मन दान इत्यादी मध्ये केंद्रित करतात, त्याच वेळी मेधावी आणि बुद्धिमान कण्व त्यांच्या प्रशंसा मध्ये स्तोत्र गातात

गूढार्थ:ज्या प्रमाणे सकाळच्या दिव्य समयी अनेक लोक विविध क्रिया करत असतात म्हणजे विद्यार्थी अभ्यास करतो, साधू ध्यान लावून बसतो,इतर लोक अन्य कामे करीत असतात तर त्यांची हीच इच्छा असते की प्रकाश आला पाहिजे। त्याच प्रमाणे प्रातःकाळी सगळे आशा लावून बसतात, ऋत्विक पण ज्ञान प्राप्ति साथी जागा झालेला आहे। सर्वाना सकालची प्रतीक्षा असते त्यात चांगली वाईट असो काहीही असो, सर्वांची आशा सकालाशी बाँधलेली आहे।

#हिंदी

ऋग्वेद १.४८.४

ये ते॒ प्र यामे॑षु युं॒जते॒ मनो॑ दा॒नाय॑ सू॒रयः॑ ।

अत्राह॒ तत्कण्व॑ एषां॒ कण्व॑तमो॒ नाम॑ गृणाति नृ॒णां ॥

अनुवाद:

उषः - हे उषादेवी।

ते - आपके।

यामेषु- आगमन के।

ये - जो।

सूरयः - विद्वान लोग।

दानाय - दान के लिए।

मनः - मन

प्र युंजते - प्रेरणा देने।

,

एषां - इन।

तृणाम - मनुष्यों।

तत् - के।

नामः - उस नाम को।

कण्वतमः - अत्यंत मेधावी।

कण्वः - कण्व।

अत्राह - इसी उषा काल में

गुणाति - उच्चारण करते हैं।

भावार्थः- हे उषादेवी! जो आपके आगमन के समय स्तोता धन, मन दान आदि में अपना मन लगाते हैं,उसी समय मेधावी और ज्ञानी कण्व इनकी प्रशंसा में स्त्रोत गाते हैं।

गूढार्थ: जिस प्रकार प्रातःकाल के दिव्य समय भिन्न भिन्न भांति के लोग चाहे वह साधु ध्यान लगाता है, विद्यार्थी पढ़ने बैठ जाता है या अन्य कोई, ये आशा लगाकर बैठते हैं कि प्रकाश आए उसी प्रकार यजमान भी प्रातः के लिए आशा लिए बैठा है, ऋत्विज भी ज्ञान प्राप्ति के लिए जगा है। सबको सुबह की प्रतीक्षा रहती है। चाहे अच्छा हो या बुरा व्यक्ति ,सबको प्रातःकाल से आशा बंधी रहती है।

13 views0 comments

Recent Posts

See All
Post: Blog2_Post
bottom of page